Πλάνη και σαγήνη του συμπτώματος – Το παράδοξο της «λευκής νεύρωσης»

  • Post category:Άρθρα
  • Reading time:Χρόνος ανάγνωσης 1 λεπ.

Απόσβεση της αρνητικότητας

Έτσι, το σύμπτωμα καταντά όχι απλά  «να μη σημαίνει τίποτε» (η τυπική ψευδαίσθηση της κυριολεξίας), αλλά «να μην είναι τίποτε», ως πτυχή υποκειμενικότητας. Δηλαδή, όχι μόνο δεν αντιπροσωπεύει εκδήλωση απορίας ή δυσπραγίας, αλλά και δεν μπορεί να λειτουργήσει ως πηγή δυσφορίας και οδύνης.
Το κύριο γνώρισμα αυτού του μηχανισμού απόσβεσης της οδύνης είναι η απομείωση της αίσθησης σε κούφια γνώση, γύρω από την οποία δεν παίζεται τίποτε ως υποκειμενική διαλεκτική.

Η απόσβεση αυτή της οδύνης είναι επιμέρους έκφανση ενός ευρύτερου μηχανισμού απόσβεσης της αρνητικότητας, που έχει καίρια θέση στη μακρά διάρκεια της ιστορίας συγκρότησης του δυτικού ανθρώπου με όρους ψυχικής του εκπτώχευσης  και αποσάθρωσης: Αποκλεισμός και άρνηση του θανάτου, των γηρατειών, της φθοράς του σώματος και της μορφής, της έλλειψης, της οδύνης της ύπαρξης – και, κυρίως, της ουτοπίας,στο πλαίσιο της αστικής κοινωνίας. Τέλος της ιστορίας ίσον και τέλος του υποκειμένου – η λογική είναι προφανής. Λευκή οδύνη, λευκή υποκειμενικότητα είναι η προοπτική, που προωθεί αυτός ο όλο και πιο ανυπόστατος, ως προς τον άνθρωπο, κόσμος, ως έκβαση και εξάλειψη της δομικής σύγκρουσης μεταξύ ψυχής και πολιτισμού. Οι πολιτικές και εξουσιαστικές διαστάσεις αυτού του υποδείγματος είναι εμφανείς.