Aκυβέρνητα
– Τα γεγονότα του Δεκεμβρίου τι σας έδειξαν;
– Ολα αυτά που κάνουν τους γονείς να νιώθουν ανήμποροι, μεταξύ αυτών και τα ξεσπάσματα της ακατέργαστης βίας που ζήσαμε τον Δεκέμβρη, πέρα από τις ιστορικές, πολιτικές, κοινωνικές αιτίες τους, έχουν και μια διάσταση ψυχολογική, υποκειμενική, που εγώ την ονομάζω ψυχική ορφάνια. Τα παιδιά αισθάνονται να μην έχουν γονείς, επειδή οι γονείς αισθάνονται ότι δεν επαρκούν ως γονείς. Τον Δεκέμβριο φάνηκε ότι υπήρχε ένα φορτίο ακυβέρνητου μυαλού και οργής το οποίο δεν μπορούσε να δουλευτεί στα σπίτια των ανθρώπων. Δεν είναι ταξικό, δεν ισχύει αυτό που λέμε η πλήξη της ανώτερης τάξης και η μιζέρια της κατώτερης. Υπάρχει ένα στοιχείο παραίτησης των γονιών και αίσθησης των παιδιών ότι είναι ακυβέρνητα σε έναν κόσμο ακατανόητο, όπου προφανώς αγριεύονται. Αγριεύεται η ψυχή τους, το μυαλό τους, το σώμα τους.
– Τι λείπει από αυτά τα παιδιά; Γιατί ξεχειλίζουν απαισιοδοξία;
– Ενα παιδί δεν χορταίνει με ύλη, χορταίνει με αγάπη και η αγάπη είναι το κοινό νόμισμα στο οποίο μετατρέπονται τα πάντα στην εμπειρία του παιδιού. Ο,τι και να ζήσει ένα παιδί το μετατρέπει σε αγάπη. Αν η οποιαδήποτε εμπειρία δεν έχει αγάπη μέσα της, είναι άνευ σημασίας. Και εκτός από αγάπη, χρειάζονται και κανόνες. Τα παιδιά πρέπει να ξέρουν ότι στη ζωή δεν είναι χύμα τα πράγματα, όλες οι διαδικασίες διέπονται από κάποιους κανόνες. Αλλοτε ευχάριστους, άλλοτε δυσάρεστους. Υπάρχουν παιχνίδια στα οποία επιλέγεις να μπεις και παιχνίδια στα οποία συμμετέχεις εξ ορισμού. Και τα δύο έχουν κανόνες.