Απόψε διάλεξα να σας μιλήσω για ένα από τα πιο ξακουστά έργα που υπάρχουν. Έστω κι αν δεν το θυμάται κάποιος (μάλλον σπάνιο), ακόμη κι αν δεν τό ‘χει δει ποτέ (ίσως το ίδιο σπάνιο), όλοι έχουμε μάλλον ακούσει για τη «Μάγια» του Γκόγια.
(περισσότερα…)
Engourdissement endeuillé: Tel est le trait distinctif de la dimension psychologique de la crise grecque actuelle. La teinte de deuil est due aux pertes multiples que subissent les gens: Perte de biens matériels, de situations acquises, de revenus. Perte des illusions divertissantes et des plaisirs imaginaires cultivés par le narcissisme consumériste. Perte de leur confiance au monde, à autrui, ainsi qu’ à tout ce que l’on considérait digne d’estime et d’investissement en soi-même. Perte de statut materiel et social et perte de l’ illusion voluptueuse mettent violemment en marche un travail de deuil. Cependant, la spécificité psychologique de la crise actuelle correspond à l’engourdissement de la pensée, de la parole et de l’action qui détermine l’attitude des gens, et tout particulièrement de ceux qui sont écrasés par la crise.
ΕΠΙΛΟΓΗ: Η ΕΙΔΟΠΟΙΟΣ ΔΙΑΦΟΡΑ
Κάθε στάση, κάθε πράξη (σημειωτική, επικοινωνιακή, φυσική) θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί «επιλογή», εφόσον η πραγματοποίησή της αποκλείει, στη συγκεκριμένη στιγμή της, την πραγματοποίηση άλλων δυνητικών εναλλακτικών – όπου συμπεριλαμβάνεται και το «καμία πράξη». Προφανώς, πρόκειται εδώ για κατάχρηση των όρων – για διατύπωση άνευ νοήματος ως προς το ζήτημα της επιλογής. Επιλογή δεν σημαίνει «κανείς δεν μπορεί να είναι ή να κάνει τα πάντα ταυτόχρονα» επειδή αυτή είναι η φύση των πραγμάτων − επειδή, κατά Σπινόζα, «κάθε προσδιορισμός είναι άρνηση». Η ειδοποιός διαφορά που χαρακτηρίζει την επιλογή δεν έγκειται απλώς στο ότι «κάποιος είναι ή κάνει το Χ και όχι το Ψ ή το Ω…». Σ’ αυτό το υπόδειγμα δεν πρόκειται για επιλογή, αλλά για «μηχανική λογική του συστήματος» − για λειτουργικό συναγόμενο κάθε παιγνίου μεταξύ δύο ή περισσοτέρων μερών. Η ειδοποιός διαφορά έγκειται αλλού: Στο ότι η συντελούμενη στάση ή πράξη ενέχει ένα στοιχείο υποκειμενικότητας, το οποίο εγγράφει το υποκείμενο, ως σημαίνον σώμα, σε μία καθορισμένη συνάφεια (context-e), κατά τρόπο μη-προδιατεταγμένο. Άρα, το φαινόμενο της επιλογής είναι διαλεκτικό, μη-μονοσήμαντο παράγωγο μιας πολύπλοκης συστημικής δυναμικής, με το ψυχικό σύστημα να εμπεδώνεται σε επάλληλα συστήματα συναφειών και αλληλεπιδράσεων με την εξωτερική πραγματικότητα.
A sorrowful numbness defines the psychological coordinates of the present Greek crisis. The tint of sorrow is due to the multiple losses people experience: They lose material goods, earnings and acquisitions. They lose the entertaining illusion complex cultivated by consumer narcissism, that is to say, imaginary pleasures. They lose confidence in the world, in the other and in what they considered good and likeable in themselves. Loss of material status and loss of the voluptuous illusion cause a violent mourning process. However, the dominant psychological specificity of the present crisis corresponds to the numbness of thought, of speech and of action, which determines people’s attitude, especially of those overwhelmed by the crisis.
EGO ΚΑΙ ALTER EGO : ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟ ΑΝΕΥΡΕΤΟ
Κρατώ στα χέρια μου ένα μυθιστόρημα. Σκέφτομαι ότι η λογοτεχνία είναι ένας μάλλον παράδοξος τρόπος για να διερευνηθούν δύο ερωτήματα: Η σχέση πραγματικού και φανταστικού. Και τι είναι Εγώ. Επειδή, ως προς το πρώτο, η ίδια η λογοτεχνία είναι ταυτόχρονα πλάσμα των λέξεων (της σκληρής πραγματικότητας του γλωσσικού κώδικα), πλάσμα του νου (ως αφηγηματική δομή), πλάσμα της φαντασίας (ως μυθοπλασία) και πραγματικότητα: Μεταφορική πραγματικότητα, αλλά με απτές επιπτώσεις και στο υποκειμενικό βίωμα, αλλά και στον έμπρακτο βίο των ανθρώπων (ας θυμηθούμε, σε μικρή κλίμακα, το κύμα ρομαντικών αυτοκτονιών που προκάλεσαν οι περιπέτειες του νεαρού Βέρθερου κατά Γκαίτε). Ενώ, ως προς το δεύτερο (τι είναι Εγώ), ήδη ο συγγραφέας τοποθετείται και κείται, ως όμοιος και ως άλλος ταυτόχρονα, εντός/εκτός του έργου του μέσω απορροών – avatar, στο πεδίο ενός συνεχούς τύπου λωρίδας του Moebius.
Οικονομία-οικονομολόγοι. Κοινωνία-κοινωνιολόγοι. Πολίτευμα-πολιτειολόγοι. Έντομα-εντομολόγοι. Για τη ζωή μας γυρολόγοι. (Ψευδώνυμοι κριτές δόλιοι προφήτες).
(περισσότερα…)
Θέλω να σας ευχηθώ καλό μήνα και καλό φθινόπωρο μιλώντας σας για δύο ξεχωριστές συλλογές τραγουδιών, που κυκλοφόρησαν πρόσφατα. Διατίθενται στα καλά δισκοπωλεία και στα βιβλιοπωλεία ΙΑΝΟΣ: